Wat gebeurt er tijdens een onderhoudsafsluiting?

Voor onze onderhoudsaannemer Westerscheldetunnel Maintenance (WM) start de onderhoudsnacht met een ‘Wie-Wat-Waar-bespreking’ op ons kantoor bij de inrit van de tunnel in Zeeuws-Vlaanderen. Onderhoudsleider René legt uit: “Vandaag staat het onderhoud in de Oostbuis (richting Borssele) op de planning. We nemen kort het draaiboek door. Daarin staat wat we van iedereen verwachten en wat specifieke aandachtspunten zijn. Als onderhoudsleider zorg ik ervoor dat de kwaliteit van de werkzaamheden goed is, dat de veiligheid geborgd is en leid ik de werkzaamheden in goede banen.”

De tunnelwachten stellen zich beiden op voor de inrit van de tunnel. Jan aan de zuidkant, Henk aan de noordkant. Beiden wachten op het moment dat de tunnel wordt afgesloten. Pas als de tunnel is afgesloten, kunnen de tunnelwachten schouwen. Jan: “We rijden dan achter het laatste voertuig aan de tunnel in. Bij het schouwen kijken we of de buis vrij is van verkeer en of er geen bijzonderheden zijn.

De tunnel is afgesloten. Na het schouwen, rijden de tunnelwachten de VeVa (Verrijdbare Vangrail) uit. Jan staat inmiddels bij de inrit van de tunnel en opent met een sleutel een kast met indrukwekkende knoppenrijen. Hij drukt er een aantal in en in de middenberm komt de vangrail in beweging: voor de inrit van de Westbuis en de uitrit van de Oostbuis wordt rijstrook 1 afgesloten. Traffic Service Nederland is tegelijkertijd bezig met het plaatsen van pylonen. Deze komen in de eerste 100 meter voor de tunnelbuis op de middenstreep te staan en maken het verkeer straks duidelijk dat er tegenverkeer is. Dit gebeurt aan beide kanten van de tunnelbuis. Henk doet hetzelfde als Jan maar dan aan de zuidkant.

Ondertussen is René begonnen aan zijn tweede toolboxmeeting, nu voor WM en de onderaannemers van WM. In totaal zullen zo’n 60 personen aan het werk zijn in de tunnel. “In ongeveer 10 minuten bespreken we de aandachtspunten en welke persoonlijke beschermingsmiddelen verplicht zijn. Veiligheid is erg belangrijk”, vertelt René.

Tekst gaat verder onder de foto’s.

We zijn weer terug bij tunnelwacht Jan. Inmiddels staat de VeVa  juist en is de wegafzetting gecontroleerd. We wachten op het sein dat Mavetun gereed is. “Mavetun is het detectiesysteem in de tunnel. Aangezien het verkeer straks in beide richtingen door één tunnelbuis rijdt, moet vooraf het systeem omgezet worden naar tegenverkeer. Doen we dit niet, dan krijgt de tunneloperator vannacht continu spookrijder meldingen”, legt hij uit. “Na het omzetten, testen we het detectiesysteem om te controleren of het goed staat ingesteld.”

Jan krijgt een seintje van de tunneloperator dat hij de test mag uitvoeren: “Ik rijd nu de tunnel in en stop ter hoogte van dwarsverbinding 23, dan wacht ik tot de operator een melding van een stilstaande auto heeft ontvangen. Vervolgens rijd ik onder het rood kruis door, terug naar de inrit van de Westbuis. Van de operator krijg ik te horen of ook deze spookrijdermelding goed doorkomt.” Deze testen doen we aan beide kanten van de tunnelbuis waarin het verkeer straks met tegenverkeer rijdt.

Jan brengt ons naar de eerste dwarsverbinding in de Oostbuis, waar René op ons wacht. We stappen bij hem in en rijden stapvoets door de tunnelbuis waar vannacht het onderhoud wordt uitgevoerd. Verspreid door de buis komen we mensen tegen die aan het werk zijn. Regelmatig stappen we uit en geeft René uitleg bij de werkzaamheden. “Wat we vannacht zoal doen? We wassen de tegels bij de in- en uitrit van de Oostbuis, de hulpposten en belijning krijgen een schoonmaakbeurt, we controleren de contourverlichting van de dwarsverbinding en de hittewerende bekleding wordt geïnspecteerd”, somt René op.

Tekst gaat verder onder de foto’s.

Het einde van de onderhoudsnacht nadert. René: “Tussen drie uur en half vier voer ik een schouw uit. Dan controleer ik of iedereen op tijd de tunnel uit is en of er geen materialen achtergebleven zijn. Daarna draag ik de tunnel weer over aan de tunneloperator en kunnen de tunnelwachten om 03.30 uur het tegenverkeer opheffen.

De tunnelwachten gaan op pad om het tegenverkeer op te heffen. Ze schouwen eerst de beide tunnelbuizen voordat ze de VeVa weer op hun plaats rijden. Ook het detectiesysteem Mavetun wordt teruggezet naar de normale situatie. Na het omzetten voeren de tunnelwachten ook nu weer een test uit. Als de test geslaagd is, gaat de tunnel in beide richtingen weer open voor het verkeer.

De tunnel is weer helemaal beschikbaar voor het verkeer.

De donderdag na het onderhoud is voor de mannen van WM de eerstvolgende werkdag. Om 7.30 uur komen ze bij elkaar om de onderhoudsnacht te evalueren. Er gaat een stapeltje A3-vellen rond, met daarop de lijst met werkzaamheden. Eén voor één worden dan de activiteiten nagelopen en staan ze stil bij de veiligheidsaspecten. “Voor ons begint dan het administratief afhandelen”, zegt René. “De mannen geven aan welke jobs gereed zijn of waar nog vervolgacties nodig zijn. Met foto’s, screenshots en rapportages tonen we aan dat het onderhoud is uitgevoerd.”

Er zit heel wat voorbereiding in de onderhoudsafsluitingen. Voor WM begint dit met een voorbespreking, zo’n twee weken voor het onderhoud. “De uitvoerder en werkvoorbereider stellen een lijst met werkzaamheden op. Dit is dezelfde lijst die we bespreken tijdens de toolboxmeeting”, vertelt René. “We kijken bijvoorbeeld hoeveel bezetting we nodig hebben, welke voertuigen ingezet worden en welke materialen nodig zijn om de werkzaamheden te kunnen uitvoeren. Veel activiteiten komen vanuit het onderhoudsplan, zoals bijvoorbeeld de jaarlijkse inspectie van de ventilatoren. Die plannen we dan in op een specifieke onderhoudsnacht”, licht hij toe. “Sommige dingen, zoals een wegafzetting, moet je lang van te voren al regelen. Daarom hebben we een jaarplanning waar alle onderhoudsafsluitingen in staan”, legt hij uit.